Overdraft

Overdraft krediti: xususiyatlari va afzalliklari

So'zma-so'z tarjima qilinganda, overdraft "ortiqcha xarajat" degan ma'noni anglatadi. Ya'ni, kartangiz orqali hisobingizdagidan ko'proq pul sarflashingiz mumkin.

Overdraft nima?

Overdraft debet kartalari uchun qisqa muddatli kreditlashning eng oddiy shaklidir. Bunda Bank mijozga uning hisobvarag‘idan/kartasidan tovar va xizmatlar uchun balansdan ortiq miqdorda to‘lash huquqini beradi. Natijada overdraft summasini tashkil etuvchi overdraft shakllanadi.

Overdraftni olish uchun bank va mijoz o'rtasida shartnoma tuziladi, unda overdraftning barcha shartlari ko'rsatiladi. O‘zbekiston banklari overdraftni faqat ish haqi loyihasi ishtirokchisi bo‘lgan tashkilotlar xodimlariga taqdim etadi. Overdraftning aniq maqsadi yo'q, lekin uning maksimal miqdoriga cheklov mavjud. Ko'p hollarda, overdraftning maksimal miqdori ish haqining uch baravari miqdorida belgilanadi. Ish haqi olinganda, shartnomada ko'rsatilgan miqdor avtomatik ravishda overdraftni to'lash uchun yuboriladi.

Overdraft davrida siz kredit miqdoridan bir necha marta foydalanishingiz mumkin: pulni qarzga olganingizda bo’sh limit kamayadi va qarzni to'lashdan keyin tiklanadi.

Tashkilotdan bo’shaganda cheklov o'chiriladi. Agar siz ish joyini o'zgartirishga qaror qilsangiz, overdraft qarzini to'liq to'lashingiz kerak bo'ladi. Agar sizda bunday imkoniyat bo'lmasa, bank bilan bog'lanishingiz kerak - kredit menejeri muammoning eng yaxshi yechimini tavsiya etadi.

Ko'pincha, overdraft ba'zi kutilmagan xarajatlar yuzaga kelganda va siz ish haqi berilguncha pul kerak bo'lib qolganda qo'llaniladi. Ammo agar overdraft limiti kattaroq bo’lsa, siz undan katta xaridlarni amalga oshirish uchun ham foydalanishingiz mumkin.

Asosiy farq shundaki, overdraft debet kartalari uchun ishlaydi va faqat ish haqi yoki muntazam ravishda pul tushumlariga ega bo’lganlar uchun beriladi. Bu bank uchun overdraft o'z vaqtida qaytarilishiga kafolatdir.

Overdraftning qanday afzalliklari bor?

Overdraft bank mahsulotlari qatorida mashhurlikka ega emasligiga qaramay, uning bir qator afzalliklari mavjud.

• Qo'shimcha kredit karta chiqarish va unga xizmat ko'rsatish uchun komissiya to'lashning hojati yo'q. Siz ish haqi kartasidan foydalanishingiz mumkin.
• Overdraft bir marta faollashtiriladi va undan yil davomida yoki imtiyozli davr oxirigacha bir necha marta foydalanish mumkin. Muddati bank shartlariga bog'liq. Masalan, iste'mol krediti holatida, pul kerak bo'lganda har safar bankka murojaat qilish kerak bo'ladi.
• Bank oldidagi qarzingizni o‘z vaqtida to‘lash haqida tashvishlanishga hojat yo‘q. Hisobga ish haqi yoki boshqa to‘lovlar kelib tushgan zahoti overdraft avtomatik tarzda yechib olinadi.
• Overdraft foizlari faqat mablag'ning sarflangan qismiga hisoblanadi, katta miqdorda foizlarni to'lash shart emas.

Overdraftning kamchiligi sifatida bank tomonidan overdraft bo'yicha berilishi mumkin bo'lgan miqdorning cheklanganligidir. Odatda uning miqdori o'rtacha oylik daromadning uch barobaridan oshmaydi. Shu bilan birga, siz bir vaqtning o'zida kredit sifatida ancha katta miqdorni olishingiz mumkin.

Shunday qilib, overdraft shaxsiy byudjet uchun juda qulay va foydali vosita, moliyaviy yordam bo'lishi mumkin. Ammo uni ishlatishni boshlashdan oldin, siz bankingiz bilan barcha shartlarni aniqlab olishingiz va foyda va xavflarni baholashingiz kerak. Va, har qanday kredit kabi, overdraft ham moliyaviy intizomni talab qiladi.

Overdraftni kim olishi mumkin - shartlar va talablar

Overdraftni hamma ham olishi mumkin emas, chunki uni olish uchun ma'lum talablar mavjud.

Birinchidan, bu xizmat faqat debet karta egalari uchun mavjud. Hisobingizda yetarli mablag' bo'lmasa, biroq ko'proq mablag’ sarflash zarur bo’lsa, overdraftdan foydalanishingiz mumkin. Bunda balans minusga tushadi va hisobvaraqqa tushgan pul birinchi navbatda ushbu qarzni to'lash uchun ishlatiladi.

Ikkinchidan, overdraft qisqa muddatli kreditning maxsus turi bo'lib, u bank tomonidan faqat o'z xodimlari va bank mijozlari bo'lgan yuridik shaxslarning xodimlari uchun "ish haqi" loyihasi doirasida taqdim etiladi. Shuning uchun siz ushbu xizmatga faqat ish haqi kartangizni bergan moliya muassasasiga murojaat qilishingiz mumkin.

Boshqa bankdagi overdraft shartlari siz uchun qulayroq bo'lsa ham, unga murojaat qilish mumkin emas.

Overdraft berish uchun moliya instituti birinchi navbatda mijozning oylik daromadini hisoblab chiqadi va keyin ruxsat etilgan overdraft limitini belgilaydi. Ba'zi banklar bir oylik o'rtacha ish haqidan oshmaydigan miqdorda minusga kirishga ruxsat beradi. Boshqalar esa uni oylik daromadning uch barobarigacha oshiradi - bu bank shartlariga bog'liq. Ammo bank kartaga pul muntazam ravishda tushmasa, ortiqcha xarajat qilishga ruxsat berishi dargumon.

Overdraftdan qanday foydalanish kerak?

Bankda overdraft faollashtirilgandan so'ng ko'rsatilgan balans o'zgaradi. Unda kredit miqdori va sizning mablag'ingiz ko'rsatiladi. Bu chalkashtirishi mumkin, shuning uchun biz kredit miqdoriga e'tibor berishni va uni ekrandagi summadan olib tashlashni tavsiya qilamiz.

Overdraft krediti summalaridan istalgan maqsadda foydalanish mumkin - onlayn va oflayn xaridlar, naqd pul olish, pul o'tkazmalari va boshqalar.

Overdraft foizlari faqat kreditning foydalanilgan qismi uchun hisoblanadi. Shuningdek, sarflangan overdraft summasini to'laganingizdan so’ng, uni imtiyozli davrda qayta ishlatishingiz ham mumkin.

Overdraft, boshqa kreditlar kabi, ta’minotni talab qiladi. Ko'p hollarda ta’minot sifatida uchinchi shaxslarning kafilligi qabul qilinadi, aniqrog'i, ish beruvchining o'zi kafil bo'lishi mumkin.

Overdraftni faollashtirish uchun siz kamida 3 oy ishlashingiz kerak. Ammo ba'zi banklar kamida 6 oyni talab qiladi. Uni olish uchun shaxsni tasdiqlovchi hujjat kerak. Sizning daromadingizni tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etishingiz shart emas, bank ularni mustaqil ravishda tekshiradi.