Tajribasiz investor uchun qimmatli qog'ozlarni o'ylamasdan sotib olish jiddiy xató olib kelishi mumkin. Muayyan kompaniyaning aktivlariga sarmoya kiritishdan oldin uning faoliyatini tahlil qilish tavsiya etiladi. Keling, aksiyalarni tanlashda nimaga e'tibor berish kerakligini aniqlaylik.
Tajribasiz investor talab yuqori bo'lgan mahalliy aksiyalardan boshlashi kerak. Asosiy mezonlarni ko'rib chiqamiz va yangi investor portfeli uchun bir nechta zarur nuqtalarni belgilaymiz.
Hammaga tanish va ma'lum aksiyalarni sotib oling
Investitsiyalarni boshlashning eng qulay usuli – tanish kompaniyalarning aksiyalarini sotib olishdir. Bu universal maslahatdir, hatto Uorren Baffet kabi mashhur investorlar ham bunga amal qilishadi. Muvaffaqiyatli investor sifatida ilg'or bilimga ega bo'lib ham, u "o'zi tushunmaydigan biznesni sotib olmasligini" tan oladi.
O'zbekistonning barcha davlat aksiyadorlik jamiyatlarining aksiyalarini yangi investorlar sotib olishlari mumkin, garchi ularning aksariyati taniqli bo'lmasa-da. Butun bozorni (100 dan ortiq kompaniyalar) o'rganishga vaqtni behuda sarflamaslik uchun e'tiborni taqdimot qilishga muhtoj bo'lmagan taniqli brendlarga qaratish osonroq. Masalan, banklar. Ularning aksariyati aksiyadorlik jamiyatlari bo'lib, ularning aksiyalarini sotib olish mumkin.
Soha yetakchilarlarini tanlang
Kompaniyalarning moliyaviy holati doimo o'zgarib turadi, lekin bir narsa o'zgarishsiz qolmoqda: bozorning qolgan qismini boshqaradiganlar ham, ularga ergashganlari ham bor. Har bir sohada boshqalardan ko'ra ko'proq daromad oladigan va doimiy ravishda sotishning yuqori ulushini saqlaydigan kompaniyalar mavjud.
Agar siz eng yirigini tanlasangiz, xato qilish xavfi minimal bo'ladi: bozor allaqachon bu kompaniyalarni qiymat jihatidan yetakchiga aylantirgan, chunki ular boshqalarga qaraganda tez-tez yuqori natijalarni ko'rsatadi. Xuddi shu mantiqqa ko'ra, butun dunyo bo'ylab milliarderlar o'z kapitallarining asosiy qismini eng yirik kompaniyalar aksiyalarida ushlab turishadi.
Boshqalar nima qilayotganini bilib oling
Asosiy tendentsiyalar va trendlarni aniqlang, boshqa yangi investorlar nimani sotib olayotganini bilib oling. Boshqa investorlarning fikrini, masalan, “Toshkent” Respublika fond birjasining hisobotlari orqali bilib olish mumkin. Masalan, 2023-yil noyabr oyi hisobotiga koʻra, eng koʻp bitimlar “Oʻzsanoatqurilishbank” ATB aksiyalari bilan tuzilgan, “Hamkorbank” ATB, “Ipoteka-bank OTP group” ATB ham yetakchilik qilgan.
Kam risk bilan investitsiya qiling
Har bir inson xato qiladi, shu jumladan eng uzoqni ko'ra oladigan investorlar ham. Birinchi xatolaringiz katta yo'qotishlarga olib kelmasligi uchun, past volatillik bilan eng barqaror aksiyalarga investitsiya qilishdan boshlashingiz kerak. Ular umumiy bozorga qaraganda kamroq pasayishlarni ko'rsatadi.
Bundan tashqari, o'zingiz uchun qaysi daromad muhimroq ekanligini aniqlash muhim - dividend yoki spekulyativ, shuningdek, mos keladigan aksiyalar turini tanlash zarur - oddiy yoki imtiyozli. Investitsion portfelingizni diversifikatsiya qilish ham juda muhimdir. Barqaror portfelni shakllantirish uchun siz turli soha va davlatlardan qimmatli qog'ozlarni sotib olishingiz kerak. To'g'ri diversifikatsiya qilish, agar tarmoqlardan birida yoki kompaniyalardan birida muammolar yuzaga kelsa, butun portfel qisqarishi xavfini kamaytirishga yordam beradi.
Va, albatta, biz sizga qimmatli qog'ozlar bozori yangiliklarini kuzatib borishingizni maslahat beramiz. Yangiliklar qimmatli qog'ozlar narxiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi.
Shunday qilib,
Aksiyalar, obligasiyalar va ularning kotirovkalari bo'yicha batafsil ma'lumotni Investitsiyalar sahifasida olishingiz mumkin.