Ko'pchilik qimmatli qog'ozlarga sarmoya kiritish mavzusiga qiziqadi, lekin hamma ham ular bilan qanday qilib savdo va pul ishlashni bilmaydi.
Bugun biz sizga buni tushunishga yordam beramiz va O'zbekistonda qimmatli qog'ozlar savdosining bir qancha usullarini keltirib o’tamiz.
Siz aksiyalarni quyidagi yo'llar bilan sotib olishingiz mumkin:
1. O‘zbekiston rasmiy birjasi – Toshkent fond birjasi orqali.
“Toshkent” fond birjasi Oʻzbekistondagi asosiy fond birjasidir. U 1994-yilda tashkil etilgan va o‘sha vaqtdan beri investitsiya jalb qilmoqchi yoki turli aktivlarga sarmoya kiritmoqchi bo‘lgan investorlar va kompaniyalar uchun muhim moliyaviy vositaga aylangan.
O‘zbekistondagi “Toshkent” birjasida aksiyalarni sotib olish uchun siz quyidagi asosiy bosqichlarni bajarishingiz kerak bo‘ladi:
2. Brokerlar orqali xarid qilish.
Broker - bu investorlar va qimmatli qog'ozlar bozori yoki boshqa moliyaviy vositalar o'rtasida vositachi bo'lib ishlaydigan shaxs yoki kompaniya. Brokerning asosiy vazifasi o'z mijozlari nomidan savdolar amalga oshirilishini ta'minlash va ularga turli bozorlar va aktivlarga kirishni ta'minlashdir.
Bugungi kunda O‘zbekistonda ko‘plab brokerlik kompaniyalari faoliyat yuritmoqda. Ular orasida RoboForex, Exness, InstaForex, Forex Club, Alpari, Freedom Finance va boshqalar bor.
Brokerlar o'z mijozlariga savdo va investitsiya xizmatlarini, shuningdek, moliyaviy maslahatlarni taqdim etadilar. Ular mijozlarga investitsiya maqsadlari va afzalliklariga ko'ra aksiyalarni, obligatsiyalarni, valyutalarni, tovarlarni, kriptovalyutalarni va boshqa moliyaviy vositalarni sotib olish va sotishda yordam beradi.
Brokerlar mijozlarning xavfsizligi ta'minlash va manfaatlarini himoya qilish uchun moliyaviy regulyatorlar tomonidan litsenziyalangan bo’lishi va tartibga solinishi kerak. Brokerlar o'z xizmatlari uchun komissiyalar yoki boshqa kompensatsiyalar oladilar va ba'zi brokerlar mijozlarga qulaylik yaratish uchun o'zlarining savdo maydonchalarini ham taqdim etishlari mumkin.
Broker orqali aktsiyalarni qanday sotib olish mumkin?
Broker orqali aktsiyalarni sotib olish juda oddiy. Siz brokerning veb-saytida ro'yxatdan o'tishingiz, shaxsingizni tasdiqlashingiz va hisobingizni to'ldirishingiz kerak. Yoki ular bilan telefon yoki elektron pochta orqali bog'lanish va ularning tavsiyalari bo'yicha ish olib borish kerak.
Brokerlar odatda bozor va qimmatli qog'ozlar haqida professional maslahat va ekspert xulosalarini taqdim etadilar. Ular fundamental va texnik tahlillarga asoslangan tavsiyalarni taklif qilishlari mumkin, bu sizga qimmatli qog'ozlarni sotib olish to'g'risida to’g’ri qarorlar qabul qilishda yordam beradi.
Brokerlar bir hisob orqali bir nechta bozor va aksiyalarga kirish imkonini beruvchi qulay savdo va investitsiya platformalarini taqdim etadi.
O'zbekistonda aksiyalarni sotib olish: huquqiy asos
O‘zbekistonda aksiyalarga investitsiyalar qilish mamlakat qonunlari bilan tartibga solinadi. Mamlakatda aksiyalarni sotib olayotganda e'tiborga olish kerak bo'lgan ba'zi qonuniy asoslar:
“Investitsiyalar toʻgʻrisida”gi qonun. Ushbu qonun Oʻzbekistonda investitsiya faoliyati asoslarini belgilaydi hamda investorlarning huquq va majburiyatlarini tartibga soladi. Qonun, shuningdek, xorijiy investitsiyalarni himoya qilish va barcha investorlar, shu jumladan chet elliklar uchun teng huquqlarni ta'minlash choralarini belgilaydi.
"Qimmatli qog'ozlar bozori to'g'risida"gi qonun. Ushbu qonun qimmatli qog'ozlar bozoridagi faoliyatni, shu jumladan aksiyalarni sotib olish va sotish qoidalari tartibga soladi. Shuningdek, u birjalar faoliyati va bozor ishtirokchilarining faoliyati qoidalarini belgilaydi.
Aksiyalar, obligasiyalar va ularning kotirovkalari bo'yicha batafsil ma'lumotni Investitsiyalar sahifasida olishingiz mumkin.