Bugungi kunda barcha banklarda omonatchilarning mablag'lari kafolatlanganligiga qaramay, omonatni tanlaganda nafaqat maksimal foiz stavkasini, balki moliya muassasasini ham tanlash maqsadga muvofiqdir.
Bu nafaqat bankning ishonchliligi, balki qulay xizmat ko'rsatish, kredit tashkiloti filiallarining mavjudligi va boshqa mezonlariga ham tegishlidir.
Omonat qo'yish uchun bankni tanlashda bir qator muhim jihatlar mavjud - bankning ishonchliligi, uning kattaligi va moliya sohasi uchun ahamiyati, kredit tashkilotlari reytinglari, filiallar tarmog'i va boshqalar. Mutaxassislar ularning barchasini hisobga olgan holda ma'lum bir kredit tashkilotini tanlash kerak deb maslahat beradilar.
Bank ishonchliligi
O’zbekistonda jismoniy shaxslarning barcha omonatlari Fuqarolarning banklardagi omonatlarini kafolatlash fondi tomonidan kafolatlanadi. Qonunga ko'ra, bank litsenziyasi bekor qilingan taqdirda ham, pul foizlar bilan qaytarilishi kerak.
Shunga qaramay, mijoz o'z mablag'larini bankka ishonib topshirgani sababli uning ishonchliligiga ishonch hosil qilishi kerak. Buni muassasaning moliyaviy ko'rsatkichlari, tarixi va uni kim boshqarayotganini o'rganish orqali amalga oshirish mumkin. O‘zbekiston banklari o‘z hisobotlarini e’lon qiladigan tashkilotlar qatoriga kiradi. Hisobotlarni to'g'ridan-to'g'ri kredit tashkilotining veb-saytida topish mumkin va agar mavjud ma'lumotlarda hamma narsa aniq bo'lsa, demak bankning yashiradigan hech narsasi yo'q.
Shuningdek, boshqa ochiq manbalarda ham ma'lumot qidirish kerak, bankning salbiy tarixi sizni ogohlantirishi kerak, masalan, moliya instituti tartibga soluvchi organ tomonidan belgilangan majburiy prudensial standartlarga (kapitalning yetarliligi, likvidlik, kredit riski, investitsiyalar) rioya qilmasligi yoki bank yoki uning aksiyadorlari va top-menejerlari jinoiy ishlar yoki tergov sud jarayonlarida ishtirok etishi. Internetda moliyaviy tahlilchilar va ekspertlarning bank sektoriga oid ko'plab sharhlari mavjud bo'lib, ularda banklarga tegishli juda ko'p foydali ma'lumotlar bor.
Fuqarolar shuni ham bilishlari kerakki, banklar omonatlarga tushadigan pul mablag'larini o'zlarining faol operatsiyalari, jumladan, kreditlar berish uchun ishlatishi kerak. Agar bankda muammoli kreditlar (NPL) ulushi katta bo‘lsa, demak, ko‘pchilik mijozlar kreditlarini o‘z vaqtida qaytarmaydilar. Bu korporativ boshqaruvning yomonligini ifodalaydi va moliyaviy qiyinchiliklarga olib kelishi mumkin. Banklarning muammoli kreditlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar Markaziy bank saytida va ommaviy axborot vositalarida muntazam e’lon qilinadi.
Albatta, siz bankning iqtisodiy normativlari regulyatorning talablariga muvofiqligini mustaqil ravishda hisoblab chiqa olmaysiz, ammo bunga ehtiyoj ham yo'q. Bankning bir nechta asosiy moliyaviy ko'rsatkichlarini solishtirish kifoya.
Quyidagi holatlar salbiy hisoblanadi:
Xizmat ko’rsatish qulayligi
Filiallar, bankomatlar va terminallari soni muhim jihat hisoblanadi, ammo omonat qo'yish uchun bank tanlashda hal qiluvchi jihat emas. Onlayn banking va mobil ilovaning sifatiga e'tibor berish muhimroqdir. Depozit bilan keyingi barcha operatsiyalar - uni uzaytirish yoki avtomatik uzaytirishni bekor qilish, hisoblangan foizlarni ko'rish va shartnomaning amal qilish muddatini kuzatish - mobil-banking tizimi orqali yanada qulayroq amalga oshiriladi.
Ko'pgina banklar omonatlarni ochish va ularni masofadan turib to'ldirish imkonini beradi. Mobillik kuchaygan davrda bu juda muhim va qulay.
Agar tanlangan omonatni onlayn-banking orqali boshqarish imkoni bo'lmasa, siz identifikatsiyalash tartib-qoidasidan o'tish, barcha kerakli hujjatlarni, xususan, bank depoziti shartnomasini imzolash, hisob raqamini ochish va unga kerakli miqdorni kiritish kabi ishlarni amalga oshirish uchun bank filialiga borishingiz kerak bo'ladi.
Shunday qilib, siz o'z faoliyatida zamonaviy texnologiyalar va yondashuvlardan foydalanadigan ishonchli bankni tanlashingiz kerak. Biroq, agar siz tavakkal qilishni xohlasangiz, yuqori foiz stavkalarini taklif qiladigan kichikroq, unchalik mashhur bo'lmagan banklarga ham murojaat qilishingiz mumkin. Ammo esda tutingki, odatda yuqori stavkalar bilan past moliyaviy ko'rsatkichlarga ega bo'lgan ishonchsiz banklar mijozlarni jalb qiladi.
O‘zbekiston banklaridagi eng yuqori foizli omonatlar bo'yicha batafsil ma'lumot Depozit.uz saytida Omonatlar sahifasida keltirilgan.
Sayt ma'lumotlaridan foydalanganda sayt havolasi ko'rsatilishi kerak.
