So'zma-so'z tarjima qilinganda, overdraft "ortiqcha xarajat" degan ma'noni anglatadi. Ya'ni, kartangiz orqali hisobingizdagidan ko'proq pul sarflashingiz mumkin.
Overdraft nima?
Overdraft debet kartalari uchun qisqa muddatli kreditlashning eng oddiy shaklidir. Bunda Bank mijozga uning hisobvarag‘idan/kartasidan tovar va xizmatlar uchun balansdan ortiq miqdorda to‘lash huquqini beradi. Natijada overdraft summasini tashkil etuvchi overdraft shakllanadi.
Overdraftni olish uchun bank va mijoz o'rtasida shartnoma tuziladi, unda overdraftning barcha shartlari ko'rsatiladi. O‘zbekiston banklari overdraftni faqat ish haqi loyihasi ishtirokchisi bo‘lgan tashkilotlar xodimlariga taqdim etadi. Overdraftning aniq maqsadi yo'q, lekin uning maksimal miqdoriga cheklov mavjud. Ko'p hollarda, overdraftning maksimal miqdori ish haqining uch baravari miqdorida belgilanadi. Ish haqi olinganda, shartnomada ko'rsatilgan miqdor avtomatik ravishda overdraftni to'lash uchun yuboriladi.
Overdraft davrida siz kredit miqdoridan bir necha marta foydalanishingiz mumkin: pulni qarzga olganingizda bo’sh limit kamayadi va qarzni to'lashdan keyin tiklanadi.
Tashkilotdan bo’shaganda cheklov o'chiriladi. Agar siz ish joyini o'zgartirishga qaror qilsangiz, overdraft qarzini to'liq to'lashingiz kerak bo'ladi. Agar sizda bunday imkoniyat bo'lmasa, bank bilan bog'lanishingiz kerak - kredit menejeri muammoning eng yaxshi yechimini tavsiya etadi.
Ko'pincha, overdraft ba'zi kutilmagan xarajatlar yuzaga kelganda va siz ish haqi berilguncha pul kerak bo'lib qolganda qo'llaniladi. Ammo agar overdraft limiti kattaroq bo’lsa, siz undan katta xaridlarni amalga oshirish uchun ham foydalanishingiz mumkin.
Asosiy farq shundaki, overdraft debet kartalari uchun ishlaydi va faqat ish haqi yoki muntazam ravishda pul tushumlariga ega bo’lganlar uchun beriladi. Bu bank uchun overdraft o'z vaqtida qaytarilishiga kafolatdir.
Overdraftning qanday afzalliklari bor?
Overdraft bank mahsulotlari qatorida mashhurlikka ega emasligiga qaramay, uning bir qator afzalliklari mavjud.
Overdraftning kamchiligi sifatida bank tomonidan overdraft bo'yicha berilishi mumkin bo'lgan miqdorning cheklanganligidir. Odatda uning miqdori o'rtacha oylik daromadning uch barobaridan oshmaydi. Shu bilan birga, siz bir vaqtning o'zida kredit sifatida ancha katta miqdorni olishingiz mumkin.
Shunday qilib, overdraft shaxsiy byudjet uchun juda qulay va foydali vosita, moliyaviy yordam bo'lishi mumkin. Ammo uni ishlatishni boshlashdan oldin, siz bankingiz bilan barcha shartlarni aniqlab olishingiz va foyda va xavflarni baholashingiz kerak. Va, har qanday kredit kabi, overdraft ham moliyaviy intizomni talab qiladi.
O'zbekiston banklarida mavjud barcha overdraft kreditlari shartlari bilan Overdraft sahifasida tanishishingiz mumkin.