Mikroqarzni qanday tanlash kerak

Bugungi kunda onlayn-banking xizmatlari faol rivojlanib, fuqarolarga bir necha daqiqada to'liq masofadan kredit berish imkonini bermoqda. Bu qarz oluvchi uchun tez va qulay, buning uchun faqatgina anketani to'ldirish kifoya va pul darhol kartaga o'tkazib beriladi.

Ushbu maqolada siz turli parametrlarga ko'ra mikroqarz turlarini va shunga ko’ra ularni to'g'ri tanlashni bilib olasiz.

Mikroqarz turlari

Mikroqarzlarni batafsil tushunish va qanday parametrlar bo'yicha tanlash kerakligini tushunish uchun mikroqarzlarni turlari bo'yicha ajratish maqsadga muvofiqdir.

• Olish usuli bo'yicha mikroqarzlar

Onlayn mikroqarz olishning eng mashhur usuli - bu bank kartasiga olishdir. Bu usul orqali berilgan kredit tezda o'tkazib beriladi, uni naqdsiz shaklda sarflash yoki bankomat orqali naqd qilish mumkin. Aksariyat banklar o'z kartalariga ham, boshqa banklarning kartalariga ham kredit beradi. Bank hisobvarag'idan ham foydalanish mumkin, ammo pul tushishining sekinligi tufayli bu usul mashhur emas. Transfer 3-5 kungacha davom etishi mumkin.

Internetda turli xil tovarlar va xizmatlar uchun naqd pulsiz to'lovlarni amalga oshirish uchun elektron hamyonga mikroqarz olish mos keladi. Elektron hamyonni chiqarish kartaga qaraganda osonroq va tezroq, ammo undan naqd pul yechish qiyinroq.

Ba'zi banklar naqd pulda kredit beradi – bunday mikroqarzlar aynan naqd pul kerak bo’lgan shaxslarga  to’g’ri keladi. Naqd pulni mijozlarga xizmat ko'rsatish ofislari olish mumkin.

• Muddati bo'yicha mikroqarzlar

Muddati bo'yicha kreditlarning 2 asosiy turi mavjud:

1. 1. Qisqa muddatli kredit 3 oygacha bo'lgan muddatga beriladi. Bunday kreditlar miqdori odatda katta bo’lmaydi. Ushbu xizmat shoshilinch muammolarni tezda hal qilishga yoki shoshilinch ehtiyojlarni qondirishga yordam beradi.
2. 2. Uzoq muddatli kreditlar 1 yildan 5 yilgacha muddatga beriladi va bunday kredit hisobiga kattaroq summani olish mumkin.

Har qanday kreditni hech qanday cheklovlarsiz to’liq yoki qisman muddatidan oldin qaytarish mumkin. 

• Rasmiylashtirish usuli bo'yicha mikroqarzlar

Mikroqarzlarni ikki usulda rasmiylashtirish mumkin:

1. 1. Bankga tashrif buyurish orqali. Bunda hujjatlarni topshirish va kredit olish uchun ariza berishdan tortib, kredit olishgacha bo'lgan barcha jarayonlar bank mutaxassisi ishtirokida bankda amalga oshiriladi. Bu usul ko'p vaqt talab etadi, lekin kattaroq summada mikroqarz olish uchun har qanday holatda ham to'g'ridan-to'g'ri bank filialiga murojaat qilish kerak bo'ladi.
2. 2. Mobil ilovalardan onlayn. Bunday mikroqarzlar deyarli bir zumda beriladi. Arizani ko'rib chiqish va qaror qabul qilish uchun 15 daqiqagacha vaqt ketadi va ko'plab banklar bir daqiqa ichida pul chiqaradi. Pul o'tkazish odatda ariza topshirilgan kunidayoq sodir bo'ladi. Onlayn arizalar kuniga 24 soat va haftaning istalgan kuni, shu jumladan bayram kunlari ham qabul qilinadi.

• Qarz oluvchilarga qo’yiladigan talablar bo’yicha mikroqarzlar

Bu parametrga koʻra, toifalarga boʻlinish yaqinda, yaʼni oʻzini o’zi band qilish tushunchasi amaliyotga joriy etilganidan soʻng va banklar tomonidan ularga mikroqarzlar berila boshlanganidan soʻng mumkin boʻldi. Shunday qilib, qarz oluvchilarga qo'yiladigan talablarga ko'ra mikroqarzlar ikkiga bo'linadi:

1. 1. Rasmiy daromad manbaiga ega bo'lgan qarz oluvchilar uchun mikroqarzlar. Ushbu toifaga rasmiy ish joyi va daromadi bo'lgan har bir shaxs kiradi. Shu bilan birga, ayrim banklar tomonidan byudjet va davlat tashkilotlari xodimlari uchun alohida shartlar, bankning ish haqi loyihasida ishtirok etuvchi kompaniyalar xodimlari uchun alohida shartlar va boshqa mijozlar uchun alohida shartlar mavjud.
2. 2. Oʻzini o’zi band qilgan shaxslar uchun mikroqarz. So'nggi paytlarda banklar rasmiy daromadi bo'lmagan shaxslar - oʻzini o’zi band qilgan shaxslar uchun alohida shartlarda mikroqarzlar berishni boshladi.

Mikroqarzni qanday tanlash mumkin

Eng yaxshi taklifni tanlash uchun har bir kreditning asosiy parametrlarini tahlil qilish va ularni bir-biri bilan solishtirish kerak. Miqdori, muddati va foiz stavkasi yakuniy ortiqcha to'lov nuqtai nazaridan ko'rib chiqilishi kerak. Aynan shu ko'rsatkich kredit narxini ko'rsatadi. Kredit kalkulyatoridan foydalanib, siz turli xil shartlar, miqdorlar, foiz stavkalari bilan bir nechta variantlarni hisoblashingiz va qaysi biri foydalanuvchiga eng mos kelishini ko'rishingiz mumkin. Agar sizga zudlik bilan pul kerak bo'lsa, siz imkon qadar tez va qarz oluvchi uchun qulay tarzda - karta yoki elektron hamyonga beriladigan onlayn mikroqarzlarni tanlashingiz mumkin.

Kredit olishda nimalarga e'tibor berish kerak

Bank bilan muvaffaqiyatli va o‘zaro manfaatli hamkorlik ko‘plab omillarga bog‘liq. Mikroqarz olishda qarz oluvchi uchun quyidagi jihatlar ayniqsa muhimdir.

• Ariza shaklini ehtiyotkorlik bilan to'ldirish. Ma'lumotlarni diqqat bilan kiritish va tekshirish kerak. Har qanday xato rad javobiga olib kelishi mumkin. Agar pasport ma'lumotlari noto'g'ri kiritilsa, dastur mijozni aniqlay olmaydi. Maydonlarni o'tkazib yuborish yoki noto'g'ri ma'lumot berish pul mablag'larini olish imkoniyatini yo’qqa chiqaradi.
• Bank talablariga muvofiqlik. Qarz oluvchi belgilangan parametrlarga mos kelishiga ishonch hosil qilishi kerak. Bu birinchi navbatda tekshiriladigan jihatdir. Bundan tashqari, qonun bilan belgilangan shartlar mavjud, masalan mikroqarzlar faqat 18 yoshdan oshgan fuqarolarga berilishi.
• Shartnoma bilan tanishish. Shartnoma imzolashni rasmiyatchilik sifatida qabul qilish va tanishib chiqmasdan imzo chekish noto’g’ri. Bu mijozning moliyaviy savodxonligi pastligidan dalolat beradi. Hujjatda barcha shartlar, jarima va ularni hisoblash tartibi, qo'shimcha pullik xizmatlarning mavjudligi va kreditning to'liq qiymati ko'rsatiladi. Bu barcha savollar keyinchalik qarz oluvchilarning noroziligiga sabab bo'lishi mumkin.
• Mablag'larni olish usuli. Qarzni qarz oluvchigina olishi mumkin. Shuning uchun, bank kartasi yoki elektron hamyon mijozning nomiga ochilgan bo'lishi kerak, naqd pul shaklida kredit olishda esa shaxsan pasportni taqdim etgan holda bankka murojaat qilish kerak. Bundan tashqari, karta so’mda va amal qilish muddati o’tib ketmagan bo’lishi kerak.

Mikroqarzlar bozori juda xilma-xil bo'lib, u bir joyda to'xtamaydi, doimiy ravishda yangi xizmatlar, mahsulotlar va qonunlar paydo bo'ladi. Maqolada biz mikroqarzlarning asosiy turlari va foydali taklifni tanlash mezonlari haqida ma'lumot berdik. Ushbu ko'rsatmalarga amal qilgan holda, foydalanuvchilar osongina to'g'ri tanlov qilishlari mumkin.

O‘zbekistonda mavjud bo‘lgan barcha mikroqarzlar Depozit.uz saytida Mikroqarz sahifasida keltirilgan.