Ipoteka krediti katta va uzoq muddatli majburiyatdir. Qarzni to'lash uchun ajratilgan yillar davomida hatto eng ishonchli qarz oluvchining moliyaviy ahvoli keskin o'zgarishi mumkin.
Agar qarzdor ipotekani to'lay olmasa, bu u o’zining kvartirasini albatta yo'qotishini anglatmaydi, lekin bu masalani hal qilishni kechiktirmaslik kerak. Sizga bunday vaziyatda qanday harakat qilish kerakligini va qanday stsenariylar bo'lishi mumkinligini aytamiz.
Qonuniy ravishda ipotekani to'lamaslik mumkinmi?
Qisqasi, yo'q. Siz shunchaki to'lashni to'xtata olmaysiz va daromad manbangizni tiklaganingizda hamma narsa o'z-o'zidan hal bo'ladi deb umid qila olmaysiz. Ipoteka krediti odatda katta miqdordagi summada olinadi, bank bu jarayonni o'z holicha kechishiga yo'l qo'ymaydi va bir necha oy davomida shunchaki telefon qo'ng'iroqlari bilan cheklanmaydi. Kechikishlar sizning kredit tarixingizni buzishi kafolatlanadi, birinchi oydan boshlab bank jarima sola boshlaydi.
Agar ipotekani to'lay olmasangiz nima qilish kerak?
Harakat yo'nalishi nima uchun to'lay olmasligingiz sababiga va sabab vaqtinchalikmi yoki vaziyat o'zgarishi mumkinligiga bog'liq. Har holda, birinchi qadam bank bilan bog'lanish va yuzaga kelgan muammolarni xabar qilish bo'ladi.
Agar pul yo'q bo'lmasa va yaqin orada bo’lishi ehtimoli ham bo’lmasa
Ba'zi qiyin vaziyatlarda, yaqin kelajakda moliyaviy ahvolni tiklash mumkin emasligi aniq bo’ladi: masalan, oila a'zolaridan biri qimmat davolanishga muhtoj bo'lganda. Bunday holda, eng yaxshi yechim - kvartirani krediti bilan birga sotish - ya'ni ipotekani o'ziga o'tkazadigan xaridorni topish. Sizning uyingizning haqiqiy narxi qarz qoldig'i hisobiga kamayadi va siz o'z qo'lingizda farqni olasiz. Kvartira, uni sotib olish uchun kredit bilan birga, yangi egasiga o'tkaziladi. Ko'chmas mulkni kredit bilan sotish uchun Bankning oldindan roziligi talab qilinadi.
Agar siz hech narsa qilmasangiz va shunchaki ipotekani to'lamasangiz, Bank sudga murojaat qiladi va da'voni qanoatlantirgandan so'ng, mol-mulk oxir-oqibat auktsion orqali Bank balansiga o'tkaziladi va u yetkazilgan zararni qoplash uchun uni sotadi.
Agar qarz oluvchi kreditni to'lay olmasa, kvartiraga nima bo'ladi?
Kvartira garov predmeti bo'lsa-da, bank kvartirani olib, sizni ko'chada qoldirishga haqli emas. Bunda kvartira sud qarori bilan ochiq kimoshdi savdosida bozor narxida sotiladi. Kvartirani sotishdan tushgan pul birinchi navbatda kreditni to'lash uchun sarflanadi, qolgan summa mijozga qaytariladi. Ko'chmas mulk narxlari doimiy ravishda o'sib bormoqda, shuning uchun siz qarzdor bo'lib qolsangiz ham, bu kvartiraning narxi siz kredit olganingizdagiga nisbatan sezilarli darajada oshishi bilan bog'liq bo'ladi. Agar siz kvartirangizni kim oshdi savdosida sotsangiz ham, siz katta miqdorda pul olasiz. Balki kvartirani sotganingizdan keyin qolgan mablag' sizga oddiyroq uy sotib olishingiz uchun yetarli bo'ladi va siz ko'chada qolmaysiz. Lekin biz eng yomon stsenariy haqida ham gapirishimiz kerak! Birinchidan, kvartira har doim ham jozibali narxga sotilmaydi, chunki har bir bank o'z balansida likvid bo'lmagan mulkni saqlashdan manfaatdor emas. Bunday vaziyatda qarz oluvchi hech narsasiz qolishi mumkin. Ikkinchidan, ipoteka kreditini olishdan oldin, siz ipoteka operatsiyalarining barcha nozikliklari bo'yicha mutaxassis bo'lmagan ko'chmas mulk agenti bilan emas, balki professional ipoteka bo'yicha mutaxassis bilan maslahatlashingiz kerak.
O'zbekiston banklarida barcha mavjud kreditlar shartlari bilan Kreditlar sahifasida tanishishingiz mumkin.
Sayt ma'lumotlaridan foydalanganda sayt havolasi ko'rsatilishi kerak.
