Bugungi kunda mobil bank xizmatidan tobora ko'proq odamlar foydalanmoqda. Buning sababi, birinchi navbatda, foydalanishning qulayligi: mobil banking kompyuterga kirishni talab qilmaydi, u biometrik jihatdan himoyalangan bo’ladi, shuningdek, telefon orqali to'lovlarni amalga oshirish imkonini beradi.
Biroq, bank mobil ilovalaridan foydalanish har doim kiberjinoyatchilarning tahdidlari bilan bog'liq bo'lishi mumkinligini bilishingiz kerak va ularni oldini olish kerak.
Mobil ilovalar xavfsizmi?
Har qanday foydalanuvchi o'z smartfoniga o'rnatishi mumkin bo'lgan bank ilovalari xavfsizdir. Eng yaxshi bank ilovalarining har biri uning xavfsizligi bilan bog'liq barcha masalalarni hal qiladigan malakali mutaxassislar jamoasi tomonidan yaratiladi.
Biroq, bu jihat mobil bankingdan foydalanishda hushyor bo’lishlikni bekor qilmaydi. Kiberjinoyatchilar hisob ma'lumotlari uchun murakkab usullaridan foydalanishi va foydalanuvchilarni ularga nisbatan noxush xatti-harakatlarga undashi mumkin. Shuning uchun, o'zingizdan mobil ilovalar xavfsizmi yoki yo'qligini so'raganda, asosiy himoya bu har doim foydalanuvchi ehtiyotkorligi ekanligini yodda tutishingiz kerak.
Mobil bankingdan foydalanishda 7 ta eng muhim xavfsizlik qoidalari
Biz sizning bank hisobingizga xakerlik hujumi xavfini kamaytiradigan 7 ta asosiy qoidani taqdim etamiz. Ushbu qoidalar birgalikda va istisnosiz qo'llanilishi kerak.
1. Bankdan shubhali xabar va SMSlarni tekshiring.
Bir narsani yodda tuting: bank HECH QACHON sizga bunday xabarlardagi havola orqali onlayn-bankingga (yoki mobil bankingga) kirishingizni so‘rab SMS yoki xabarnoma yubormaydi. Agar siz bunday so'rovni olsangiz, uni e'tiborsiz qoldiring va hech qanday holatda hisobingizga u orqali kirmang.
Nega? Jinoyatchilar bank muassasasiga taqlid qilib, bankning asl veb-saytiga juda o'xshash sahifa yaratishi (shuningdek, shunga o'xshash http-manzilni yaratishi) va shu tariqa foydalanuvchining onlayn login ma'lumotlarini olishi mumkin va natijada siz kiberjinoyat qurboni bo'lishingiz mumkin. Bunda hech qanday holatda ma'lumotlarni kiritmasligingiz kerak!
2. Saytda joriy HTTPS protokoli mavjudligini tekshiring.
Mobil ilovalar xavfsizmi? Ha. Saytlar qanchalik xavfsiz? Internet-banking va mobil banking veb-saytlari ulanishning maxfiyligi va xavfsizligini ta'minlash uchun HTTPS protokollari bilan himoyalangan bo'lishi kerak. Agar bank veb-sayti bunday protokol bilan himoyalanmaganligi aniqlansa, unga kirmang.
Veb-saytda to'g'ri HTTPS protokoli mavjudligini tekshirish juda oddiy. Xavfsiz sayt manzili HTTPS prefiksi bilan boshlanishi kerak. Ba'zi brauzerlar kursorni manzil ustiga olib borganingizda ulanish ma'lumotlarini ham ko'rsatishi mumkin. Shuni ta'kidlash kerakki, xavfsiz ulanish veb-sayt manzili oldida o'rnatilgan qulflangan qulf bilan belgilanadi va uni bosish orqali siz SSL sertifikati (veb-saytga ulanishga ruxsat beruvchi sertifikat) haqiqiyligini va kimga tegishli ekanligini tekshirishingiz mumkin.
3. Kirish parolingizni muntazam ravishda o'zgartiring.
Ko'p foydalanuvchilar parolni o'zgartirishni unutishadi, lekin har bir mobil ilova buni talab qiladi. Nima uchun bu muhim? Chunki nazariy jihatdan parolingizni bilib olish mumkin va bir xil parol qancha uzoq vaqt tursa, uni buzish shunchalik oson bo'ladi.
Parolni o'zgartirganda, uni shifrni ochish dasturlari uchun taxmin qilish qiyin bo'lishini ham unutmasligingiz kerak. U katta va kichik harflar, maxsus belgilar va raqamlardan iborat bo'lishi kerak. Uning mos uzunligi (kamida 8 ta belgi) ham muhimdir. Buni yodda tutish kerak.
4. O'rnatilgan ilovalarning xavfsizligini tekshiring.
Siz yangi ilovalarni o'rnatyapsizmi? Har doim ularni zararli dasturlar bilan zararlanmaganligini tekshiring. Noma'lum ilovalarni, masalan, App Store yoki Google Play'dan tashqarida o'rnatmaslik juda muhimdir. Smartfoningiz infektsiyalangan bo'lsa, hatto eng yaxshi bank ilovasi ham xavf ostida!
5. Kunlik tranzaksiya chegaralarini belgilang.
Sizningcha, kunlik tranzaksiya chegaralarini o'rnatish faqat yarim chora deb o'ylaysizmi? Ehtimol, lekin kimdir sizning login ma'lumotlaringizni tasodifan o'g'irlagan bo'lsa, bu chegara sizning hisobingizda to'plangan barcha mablag'lar yechib olinishiga yo'l qo'ymaydi.
Kundalik hayotingizga halaqit bermaydigan, lekin kundalik xarajatlaringizdan ko'p bo'lmagan chegaralarni belgilashga harakat qiling. Buni e'tiborsiz qoldirmang!
6. Umumiy Wi-Fi tarmoqlari orqali mobil banking tizimiga kirmang.
Ko'pgina mobil bank mijozlari, uyali tarmog'ida katta internet paketiga ega bo'lishiga qaramay, umumiy Wi-Fi tarmoqlariga kirishga ishonishadi, bu orqali ular o'zlarining moliyaviy hisoblariga ham kirishadi. Hech qanday holatda buni qilmaslik kerak: bu simsiz tarmoq egasi tomonidan ham, unga ulangan boshqa foydalanuvchilar tomonidan ham buzilishlar uchun asos yaratadi.
Uchinchi tomon qurilmalaridan bank hisobingizga kirish ham xavfli ishdir. Mobil bank – bu faqat sizning smartfoningizga tegishli vositadir. Boshqa qurilmalar - nazariy jihatdan - telefoningiz klaviaturasida kiritilgan belgilarni eslab qolishi va boshqa birovga bank parolingizni berish vositasiga ega bo'lishi mumkin.
7. Telefoningizda biometrik xavfsizlikdan foydalaning.
Yangi texnologiyalarning rivojlanishi xavfsizlikning yangi turi - biometrik xavfsizlikning tarqalishiga olib keldi. Bank ilovalari tajovuzkorlarning hisobingiz paroli yoki PIN-kodni olishiga yo‘l qo‘ymaslik hamda tizimga kirish jarayonini tezlashtirish uchun barmoq izi va yuz orqali kirish funksiyalaridan muvaffaqiyatli foydalanadi.
Banklarning mobil ilovalari bilan To'lovlar sahifasidan tanishishingiz mumkin.
Sayt ma'lumotlaridan foydalanganda sayt havolasi ko'rsatilishi kerak.
